Nieuwe ramen (1): Een lawine klus
En zo gebeurd het wel eens – of eigenlijk best vaak – het dat als je aan een klus begint het al snel een lawine effect tot gevolg heeft waardoor het ineens een mega klus wordt.
Het vervangen van de ramen is hier een schoolvoorbeeld van. Dit artikeltje is de introductie in de mooie wereld van de goedwillende amateur die met gepaste tegenzin toch eindelijk zijn lekkende ramen wil vervangen. In een aantal volgende artikelen ga ik verder in op hoe dit onvermijdelijk leidt tot zaken als een nieuwe kajuitdeur, inzicht in bootlakken en een speurtocht naar 100 betaalbare rvs hulsmoeren.
Maar goed laat ik bij het begin beginnen: de ramen op Aqui zijn acryl ramen die op de kajuit vast zitten met bijna 50 boutjes en een laag kit. De zijkant van de kajuit is daar, dat weet ik inmiddels, maar ca 5 mm dik. Om de ramen te verankeren en de binnenkant van de boot er leuk uit te laten zien zit er in de kajuit een houten ‘plank’ waarin de boutjes van het raam vast zitten.
Het raam aan stuurboord is door de vorige eigenaar al eens opnieuw gemonteerd en heeft dat – inmiddels niet zo heel verrassend meer – niet zo handig gedaan. Afgelopen jaren is het steeds meer gaan lekken en toen eind van vorig seizoen ook aan bakboord tekenen van lekkage begonnen te verschijnen, kon ik er niet meer omheen. De ramen moesten vernieuwd. En liefst nog voor de winter.
Ik had al een jaar voorwerk (denkwerk vooral) gedaan en kwam zo via internet terecht bij Pasman Bootramen die de oude ramen als mal gebruikt en tijdelijke ramen levert voor de paar weken die de productie duurt. De bestelling ging soepel en zodra ik tijdelijke ramen (vellen doorzichtig plastic en een rol tape) binnen had ging ik even de oude ramen eraf halen.
Mispoes. Het bakboordraam – vermoedelijk nog de originele montage – ging vrij makkelijk. De kit werkte nauwelijks tegen en het raam kwam met een plamuurmes schadevrij los. Aan stuurboord werd het een ander verhaal. Dit raam was vastgezet met een kneiterharde en erg vastzittende kit. Het koste een middag om het eraf te krijgen en daarbij beschadigde de kajuit zodanig dat die eerst opgeknapt zou moeten worden voor er nieuwe ramen gemonteerd kunnen worden.
En toen begon het. Als ik het namelijk netjes wil repareren moet de boel opgevuld en eigenlijk opnieuw gelakt. En dan is het zonde om niet gelijk de hele kajuit mee te lakken. Want die is daar hard aan toe. Alleen is het inmiddels al te koud en nat om nog te gaan repareren en 3 lagen lak aan te brengen… En zo schoof ik dat door naar het voorjaar en hoopte ik dat de tijdelijke ramen me de winter door zouden helpen.
In de winter kon ik thuis binnen alvast gaan beginnen om het wat verrotte houtwerk dat uit de binnenkant van de kajuit kwam te vernieuwen, lak organiseren etc. Een vliegende start in het voorjaar, dat was het idee.
Aqui is een boot en geen auto en ik zie – eigewijs – niet zo heel veel heil in het elke winter op de parkeerplaats doorbrengen. Dus ligt ze, sinds we haar hebben, de winter door in het water (of ijs) en dat bevalt vooralsnog prima. Wel voel ik me daardoor wat sneller genoodzaakt om na een stormpje toch even te gaan checken of alles nog goed is. Nee dus. Begin november blijkt ze zo lek als een mandje. Van boven gelukkig, maar toch niet leuk en – omdat de tijdelijk ramen nog prima vastgetapt zitten – ook nogal onverwacht. De grootste lekkage is onder het raam in de ‘natte cel’ . Ik kan de druppels nooit betrappen maar steeds als ik op de boot kom is de bak die ik op die plek neerzet gevuld met een laag water. Dat wordt elimineren: grootste boosdoeners blijken de half weggeroeste boutjes waar de buiskap op vastgeklikt wordt. Verklaard ook dat het ineens zo veel erger werd nadat de buiskap eraf was gehaald. Maar die vernieuwen met nieuwe kit en een zeilje over de kajuit stoppen de lekkage niet volledig.
Maar ja, als er een zeil overheen ligt en er komt toch nog ergens water vandaan… Dan is het misschien al/nog aan boord. Het dak van de kajuit zal wel volgens goed gebruik een sandwich contructie zijn van balsa tussen twee lagen polyester. En dus gaat het plafond uit de kajuit (inclusief de afwerkings strippen bij het dakraam en de deur waarbij diverse boutjes afbreken) en ga ik op zoek naar water. De grote schroeven waarmee de houten latten van het schuifluik van binnen uit vastzitten zijn behoorlijk aangetast. Dus bouten eruit en latten gelijk mee naar huis om te lakken. Want er ligt nu toch een zeil overheen. Oh, dan kan gelijk de kajuit deur ook wel mee en in de lak want dat is ook hard nodig.
Met de Dremel maak ik op een paar plaatsen proef gaten in de eerste laag van het plafond, maar nergens water… Enerzijds blij, maar waar komt het dan vandaan?
Nog een aantal dingen op het dek opnieuw met kit vastgezet. Maar er blijft een mysterieuse lekkage. Soms wel, soms niet en ik zie het nooit druppen.
Inmiddels is het voorjaar. Na een paar uur schuren besloten dat de kajuitdeur versleten is en ik een nieuwe maak. Die gaat nu in zijn vijfde laag lak en ziet er fantastisch uit. De teak houten latten van het schuifluik hebben we kaalgeschuurd en – als experiment – in de olie gezet ipv lak. Ziet er geweldig uit. Het polyester schuifluik zelf (het zit nu toch los) is ook mee naar huis gegaan en heb ik gebruikt om wat te experimenteren met lakken. Uiteindelijk is het net een klein kajuitje met anti slip profiel bovenop en glad aan de zijkant. Het resultaat mag er zijn zorgt er voor dat ik zin krijg om de rest van de kajuit ook aan te pakken. Aan de binnenkant van het luik zit een dunne houten plaat als afwerking. behoorlijk verrot dus ook vernieuwd en komende dagen in de lak. Verder zijn de nieuwe ‘raam’ planken voor de kajuit bijna klaar. Het plan is nu om -afhankelijk van het weer – de komende weken te gebruiken om de kajuit voor te bereiden op een nieuwe laklaag. Oftewel oude kit verwijderen, sterren in het polyester wegwerken, gaten opvullen en de hele boel opschuren en schoonmaken. En de boot min of meer zeilklaar maken.
Want half april gaat de boot twee weken de kant op (was al gepland) vlak bij huis en zoals het er ziet moet er dan behoorlijk wat gebeuren:
Lakken kajuit, monteren nieuwe ramen, monteren alles wat los kon van de kajuit, plafond terugzetten, natte cel opknappen, anti fouling, oppoetsen romp en als klap op de vuurpijl: de lekkende keringen vernieuwen van het blijbaar-niet-zo-onderhoudsvrije schroefaslager. Als het tegen zit moet daarvoor de motor verwijderd omdat de as vanweg de roerskeg niet naar achter kan. heb een week vrij genomen, maar dat wordt krap.
En de lekkage: ik weet het nog steeds niet zeker. Er staat nu een bak met heel veel vakjes onder en hopelijk kan ik straks zien wel vakje nat is en zo uitvinden waar het vandaan komt…
